Usuwanie Modzeli – Techniki Podologiczne

   Skóra podeszwy stóp narażona jest na powtarzające się uciski i tarcia. Reakcją obronną czyli naturalną odpowiedzią skóry na miejsca największych ucisków jest  powstawanie tzw. biologicznych opatrunków skóry, które osłaniają miejsca poddawane intensywnym obciążeniom i uciskom. Końcowym procesem tej reakcji jest wytworzenie dodatkowych korneocytów, które stanowią swoistą barierę uniemożliwiającą prawidłową migrację nowopowstałych komórek warstwy rogowej w wyniku czego, odkładają się w niższych warstwach stratum corneum [1].

Prawidłowo przebiegający proces złuszczania i rogowacenia komórek, to ortokeratoza. Dzienna ilość złuszczonego naskórka wynosi 6 - 14g. W wyniku zaburzeń fizjologii podziałów komórkowych może dochodzić do anomalii i  powstawania hyperkeratozy czyli nadmiernego rogowacenia warstwy rogowej z prawidłowym przekształcanie komórek oraz dyskeratozy - niewłaściwego rogowacenia pojedynczych komórek, natomiast  nieprawidłowe przekształcenie komórek naskórka ze skróceniem ToT [2] do 4-5 dni określane jest terminem parakeratoza.

Najczęściej spotykanymi hyperkeratozami w gabinecie podologicznym są:

• modzele
• odciski
• nadmierne rogowacenie skóry pięt
• zespół pękających pięt
• rogowiec

Modzel – (definicja własna wg  Moniki Sekita-Pilch)

Modzel (łac. tyloma, callus) – to zmiana patologiczna skóry, o nie skomplikowanej patogenezie. Objawia się odgraniczonym pogrubieniem ( najprawdopodobniej przez obecność w skórze białka strukturalnego – keratyna 9) i nadmiernym, lokalnym nagromadzeniem warstwy rogowej naskórka (hyperkeratoza), która nie jest unerwiona, najczęściej z powodu deformacji kostnej w pozycji poziomej.
Konkludując: Modzel to ognisko hyperkeratozy zlokalizowane na wyniosłościach kostnych podeszwy stopy.

Obraz kliniczny

Obszar hyperkeratozy - skupisko nadmiernego rogowacenia skóry na stopach, różnego kształtu, najczęściej kolistego i nieregularnego o szarym, żółtym lub szaro-żółtym zabarwieniu.

Dolegliwości bólowe są nieznaczne, obiektywnie traktowane są jako obszary niebolesne.

Subiektywnie występują jako czasowe dolegliwości bólowe przy chodzeniu, określane jako upośledzenie czucia.

Kształt

okrągły, owalny na granicy drugiej, trzeciej lub czwartej głowy kości śródstopia, lub podłużny na tyłostopiu

Lokalizacja

Typowymi miejscami formowania się modzeli są miejsca urazu mechanicznego:

v  pięta,

v  zewnętrzna strona palucha,

v  boczne krawędzie stopy

v  centralna część przodostopia

Etiopatogeneza

Modzele powstają na skutek stałego, powtarzającego się, niefizjologicznego obciążania, tarcia lub ucisku na określony obszar skóry.
Modzele na stopach najczęściej  powstają na skutek ucisku niedopasowanego obuwia. Na powstawanie modzeli ma wpływ wrodzona predyspozycja do nadmiernego rogowacenia, a także zaburzenia nerwowo-troficzne w przebiegu chorób neurologicznych.
Czynniki predysponujące:

• nieodpowiednie obuwie (ciasne, na wysokim obcasie, niewygodne)
• nieprawidłowe ustawienie kości śródstopia
• deformacje w układzie kostnym kończyn dolnych
• długie kości śródstopia
• pronacja stóp
• supinacja stóp
• nieprawidłowy chód
• nadmierne usuwanie zrogowaciałego naskórka na podeszwie stopy

Sukcesem pielęgnacyjnego postępowania z ogniskami hiperkeratozy jest systematyczność. Priorytetowe jest usuwanie zmian preparatami keratolitycznymi [3], zmiękczającymi zawierającymi w swoim składzie kwas salicylowy, mlekowy. Podstawą jest również równomierny rozkład sił na stopie – prawidłowo stopa opiera się na pierwszej i piątej głowie kości śródstopia i guzie piętowym. Ochronę newralgicznych miejsc zapewnić mogą odpowiednio dobrane ortezy stanowiące rozwiązanie opatrzenia odciążającego czy amortyzującego oraz indywidualnie wymodelowane ortopedyczne wkładki do obuwia. Głównym celem ich zastosowania jest korekta problemów funkcjonalnych, amortyzacja  i prawidłowy rozkład sił na stopie.

---

[1] Warstwa rogowa naskórka

[2] Czas przejścia (,,TOT- turnover time``)- czas potrzebny do przejścia komórki z warstwy podstawnej do jej przekształcenia i złuszczenia

[3] preparaty keratolityczne czyli złuszczające zrogowaciały naskórek

OPIS PRZYPADKU

Kobieta, lat 45, zgłosiła się na zabieg pielęgnacyjny stóp z pomalowaniem paznokci. Pielęgnuje stopy w warunkach domowych, na własną rękę. Nie korzystała z usług gabinetu podologicznego i usług w gabinecie kosmetycznym. Klientka pracuje jako nauczyciel i specjalista administracyjny.

Wywiad: Z rozmowy z pacjentką, wywnioskowano, że każda wcześniejsza próba radzenia sobie z pielęgnacją stóp kończyła się na domowych sposobach usunięcia zrogowaciałego naskórka. Czasami stosuje kremy do stóp.

Diagnoza:

Na podstawie przeprowadzonej anamnezy, inspekcji i palpacji oraz badaniu z wykorzystaniem podoskopu i monofilamentu  –orzeczono:

skóra stóp jest sucha, hiperkeratozy przodostopia, owalnego kształtu – modzele, zlokalizowane na 2 i 3 głowie kości śródstopia. Nie odczuwa bolesności. Brak czucia w obrębie zmian patologicznych skóry z powodu deformacji kostnej. Keratogeneza miękka, zrogowaciały naskórek na piętach z pęknięciami podłużnymi i porzecznymi o suchym, złuszczającym się charakterze. Rozkojarzenie czynności stopy w stawach śródstopno-paliczkowych, płaskostopie podłużne i poszerzone przodostopie. Ogólnie - stawy ruchome. Zborność ruchów - prawidłowa. Nosi buty na obcasie ok. 4 – 6 cm, zwężające się w palcach, bez ortez i wkładek ortopedycznych.

Plan terapii: zaplanowano resekcję modzeli w trakcie kilku wizyt, w ograniczonych odstępach czasowych. Z uwagi na suchą, hiperkeratolityczną skórę, zostały polecone odpowiednie preparaty do codziennej pielęgnacji stóp w warunkach domowych.

Pacjentka została poinformowana, jakie obuwie będzie dla niej właściwe i jakie powinna nosić ortezy na przodostopiu.  Pacjentka została poinstruowana, o prewencji układu kostnego, krwionośnego i mięśniowego. Określono harmonogram, częstotliwość ćwiczeń globalnych z ilością powtórzeń w serii.

Przebieg zabiegu podologicznego z zakresu resekcji hiperkeratoz przodostopia: Podczas pierwszej wizyty po zdezynfekowaniu stopy Sprey’em propolisowym. Zmiękczono naskórek preparatem Podorapid z 20% mocznikiem i alantoiną. Za pomocą skalpela nr 21 usunięto hiperkeratozy usytuowane na 2 i 3 głowie kości śródstopia.

Używając mikrosilnika podologicznego z pochłaniaczem pyłu, nośnika gumowego   i  kapturka ściernego (kapka) o średnicy 10mm z gruboziarnistą gradacją (wykonane z węglika krzemu) wyrównano powierzchnię skóry. Zamknięto strukturę skóry kapturkiem ściernym z nasypem drobnoziarnistym i frezem mineralnym.

Na całe przodostopie zaaplikowano grubą warstwę balsamu propolisowego. Po zabiegu, całe opracowywane miejsce i zastosowane preparaty zabezpieczono opatrunkiem. Nałożono odciążenie z uwzględnieniem amortyzacji i całość zabezpieczono plastrem Omnifix.

Zalecenia pielęgnacyjne:

Unikanie, stałego noszenia obuwia na wysokim obcasie.

Noszenie obuwia na odpowiednim podbiciu, amortyzującym wstrząsy.

Stosowanie w trakcie terapii indywidualnie dobranych ortez .

Dbanie o właściwy poziom nawilżenia skóry stóp.

Stosowanie peelingów z ziarnami poliamidowymi raz w tygodniu.

Codzienne wieczorem używanie preparatu przy tendencjach do rogowacenia, szorstkości i pękania skóry pięt w postaci emulsji lub kremu. Produkt powinien zawierać w swoim składzie: mocznik i kwas salicylowy, które chronią  przed nadmiernym powstawaniem zrogowaceń i linijnych ubytków,  a także pantenol i echinacee, alantoine i gliceryne, które nadają skórze stóp elastyczność, aksamitność oraz wspomagają proces ortokeratozy.

Przebieg zabiegu podologicznego, zastosowane techniki pracy, prewencja w warunkach domowych i opis: mgr Monika Sekita-Pilch – pedagog,  kosmetolog, certyfikowany podolog, specjalista zabiegów estetycznych, dyrektor generalny Akademii Ochrony Zdrowia i Urody,  wykładowca na kierunkach: Podologia, Trychologia i Kosmetologia Estetyczna, 

wykładowca w Szkole Kosmetyki Profesjonalnej w Gorzowie Wlkp.

 Autorka podręczników do nauki zawodu : Repetytorium + Testy, kwalifikacja A.61, Repetytorium + Testy, kwalifikacja A.62, Pracownia Kosmetyczna twarzy kwalifikacja A.61, Pracownia Kosmetyczna ciała kwalifikacja A.62. wydawnictwa WSiP. 

Autorka bezpłatnego eBooka Dermastic, Jak przeciwdziałać wypadaniu włosów?oraz Nanobrazja

  Aktywnie przyczynia się do podnoszenia prestiżu i rangi zawodu technika usług kosmetycznych,  kosmetologa, podologa i trychologa. Bogata i profesjonalna wiedza Moniki Sekita-Pilch to  rezultat jej wykształcenia, wieloletniej praktyki i doświadczenia a także ustawicznie realizowana edukacja w zakresie  różnych specjalności oraz bezpośredni kontakt i współpraca z jednostkami naukowo-badawczymi

Użyte narzędzia i materiały: 

Balsam propolisowy w spray’u - dezynfekcja wstępna i odświeżanie w trakcie zabiegu

Podorapid – preparat - zmiękczający zrogowaciały naskórek

Uchwyt do skalpela Niezbędny do bezpiecznego używania skalpela

Skalpel 21 Do usuwania hiperkeratoz z podeszwy stopy

Frezarka z pochłaniaczem pyłu, do pracy na sucho.

Kapturki ścierne: grubo- i średnioziarniste Do zeszlifowania zgrubiałej warstwy naskórka

Frez mineralny Do wygładzania powierzchni pęknięć

Koncentrat propolisowy Działanie gojące – zapobieganie zakażeniom

Balsam propolosowy Do opatrunków przy zrogowaceniach i pęknięciach skóry.

Omnifix Plaster z opatrunkiem.

Blat Swanfoam Blat do wycinania indywidualnych odciążeń

Blat odciążeniowy do amortyzacji opracowanych obszarów , po zabiegach podologicznych

Omnifix Plaster bez opatrunku do utrzymania w wyznaczonej pozycji opatrunków, odciążeń i amortyzatorów indywidualnych.

Literatura

1. Monika Sekita-Pilch , Repetytorium + Testy, kwalifikacja A.62, WSiP, Warszawa 2015

2. Zygmunt Adamski, Andrzej Kaszuba, Dermatologia dla kosmetologów, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013

3. Pod Redakcją: Małgorzata Sokołowska – Wojdyło, Ewa Woś- Wasilewska , Podologia w praktyce, Gdańsk 2015

4. Praca zbiorowa , Część pierwsza, Wykłady podologiczne.