Podologia - wprowadzenie

 

Podologia, podiatria – dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem i leczeniem (także chirurgicznym) chorób stopy i stawu skokowo-goleniowego. Podolodzy szczególnie często leczą sportowców.

W Polsce podologia jest jeszcze dziedziną raczkującą.
Z zabiegów podologicznych przede wszystkim powinni korzystać pacjenci ograniczeni ruchowo, dotknięci chorobami skóry, kości i stawów, chorobami przemiany materii (cukrzyca, reumatyzm), pacjenci z wadliwym ustawieniem stóp i deformacjami palców (haluksy, palce krogulcze), z dolegliwościami na stopach t.j.: odciskami, modzelami, brodawkami, a także wrastające, czy grzybicze paznokcie, pocące się stopy, rozpadliny na piętach.

Podologia w Niemczech

W Niemczech zawód podologa istnieje od 2002 roku. Specjalizacja ta wykształciła się w z zawodu pedicurzysty po wielu latach walk i dyskusji w szkołach podologicznych, na forach lekarskich, ubezpieczeniowych i wśród pacjentów.

Najbardziej o ustanowienie zawodu walczyli sami pedicurzyści, którzy widzieli, jak straszne konsekwencje mogą mieć nieprawidłowo czy niehigienicznie wykonywane zabiegi: wrastające paznokcie, infekcje, odciski podpaznokciowe i w wale paznokciowym, grzybice, niegojące się rany, do amputacji włącznie.

Zawód powołano do życia ustawą z 01.01.2002 i od tej pory tytułu podologa mogą używać tylko te osoby, którzy ukończyły dwuletnie, dzienne studium podologiczne i zdały egzamin przed państwową komisją. Tytułu specjalista podolog mogą używać osoby, które ukończyły roczne kształcenie i zdały egzamin dyplomowy.

Podologia na świecie - rys

W wielu krajach na świecie podologia, jako dziedzina medyczna, posiada bogatą tradycję i została wyodrębniona jako nauka. Istnieją w tym zakresie różne możliwości edukacyjne, a zawód podologa lub podiatry (ten termin stosowany jest m.in. w Wlk. Brytanii, USA, Kanadzie i Australii) został wpisany na listę zawodów medycznych lub paramedycznych.

Obecnie podologia posiada już bardzo szeroki zasięg światowy. Najdobitniej świadczą o tym dane Międzynarodowej Federacji Podologów (FIP - Federation Internationale Des Podologues), która zrzesza już 26 krajowych i międzynarodowych organizacji oraz skupia około 75.000 specjalistów z 25 krajów na całym świecie.

Spośród krajów europejskich w Federacji znalazły się organizacje z Wielkiej Brytanii, Norwegii, Szwecji, Finlandii, Irlandii, Islandii, Danii, Holandii, Włoch, Belgii, Francji, Szwajcarii, Grecji, Hiszpanii, Portugalii, Cypru, a nawet Malty.

Wśród państw pozaeuropejskich są także organizacje podiatryczne z USA, Kanady, Meksyku, Hong Kongu, Izraela, Peru, Republiki Południowej Afryki oraz Nowej Zelandii.

Wiadomo, że w innych krajach, takich jak np. Niemcy, również istnieją możliwości edukacyjne w zakresie podologii oraz istnieje ten zawód.

 

Aktualnie, jednym z ważniejszych problemów światowych organizacji podologicznych są ogromne różnice w sposobie praktykowania podologii/podiatrii w różnych krajach na świecie, w dużej mierze uzależnione od różnic w ścieżkach edukacyjnych. W wielu krajach (np. w USA, Wlk. Brytanii, Australii, Kanadzie) kształcenie odbywa się na wyższych uczelniach medycznych (np. podiatria chirurgiczna i podiatria ortopedyczna). W niektórych państwach europejskich ukończenie trzyletnich studiów podologicznych (np. we Francji) lub dwuletniego studium podologicznego i zdany egzamin państwowy (w Niemczech) pozwalają na uzyskanie państwowego dyplomu, uprawniającego do wykonywania zawodu.

Różnice w możliwościach edukacyjnych są główną przyczyną różnic w zakresie czynności podologów i podiatrów. Ważnym zadaniem dla Unii Europejskiej niewątpliwie będzie unifikacja zadań podologa, między innymi z powodu łatwej migracji specjalistów pomiędzy krajami Europy, możliwościami prowadzenia praktyki za granicą oraz konieczności uznania ich kwalifikacji.

Podologia w Polsce

Pomimo, że w większości krajów europejskich zawód podologa został uregulowany prawnie i istnieją możliwości edukacyjne, to w Polsce nadal oficjalnie nie istnieje. Obsługą pielęgnacyjną stóp zajmują się pedikiurzystki, a medyczną lekarze specjaliści.

W ostatnich latach, podologia cieszy się w naszym kraju coraz większym zainteresowaniem i systematycznie powiększa się ilość osób szukających informacji na temat tej dziedziny.

Od kilku lat, odbywają się kongresy podologiczne, dzięki którym zaczyna tworzyć się środowisko osób zainteresowanych podologią. Pojawiły się możliwości edukacyjne w tym kierunku.

Niektóre szkoły wyższe o  profilu podologicznym o 3 letnim kształceniu, oraz policealne roczne – Akademia Podologii MSP , dwuletnie szkoły kosmetyczne wprowadzają do programów nauczania wybrane zagadnienia z dziedziny podologii lub kształcą tylko w tym kierunku. W ramach Powszechnego Programu Profilaktycznego „Zdrowe Nogi”, od 5 lat prowadzone są szkolenia dla kosmetyczek i pedikiurzystek oraz ukazuje się bezpłatna, specjalistyczna gazeta, poświęcona szeroko ujętym zagadnieniom ochrony i pielęgnacji stóp. Pojawiają się polskie firmy, współpracujące z dyplomowanymi podologami, wykształconymi poza granicami kraju, również oferujące szkolenia dla kosmetyczek i pedikiurzystek w zakresie podstawowych, wybranych technik podologicznych.

Faktem jest coraz większa ilość podmiotów gospodarczych, dystrybuujących profesjonalny sprzęt, narzędzia i preparaty przeznaczone do pracy dla podologa. Przy okazji, w sposób mniej lub bardziej zakamuflowany, „przemycane” są metody i techniki właściwe sztuce podologicznej. Wreszcie, na rynku pojawia się coraz więcej wyspecjalizowanych gabinetów zajmujących się tylko pielęgnacja stóp, wykonujących przede wszystkim zabiegi, określane przez podręcznikową literaturę kosmetyczną, jako „pedicure medyczny”.

W Polsce pojawiła się nisza rynkowa, którą niewątpliwie powinna wypełnić podologia. Widoczne jest ogromne zapotrzebowanie na obsługę, wykraczającą poza tradycyjny pedicure, czy klasyczne zabiegi pielęgnacyjne stóp. Jest to zjawisko jak najbardziej pozytywne, ponieważ dla wielu osób cierpiących z powodu dolegliwości stóp, dotarcie do godnego zaufania profesjonalisty, zajmującego się specjalistyczną obsługą, jest poważnym problemem.

O nieuchronnym zjawisku starzenia się społeczeństw europejskich i chorobach cywilizacyjnych mówi się coraz więcej i szerzej. Konsekwencją będzie zwiększone zapotrzebowanie na specjalistyczną opiekę nad stopą wyeksploatowaną, chorą, zdeformowaną i obolałą. Już teraz lekarze biją na alarm na skutek ciągłego zwiększania się ilości ludzi chorych na cukrzycę, co obecnie przybiera rozmiary epidemii. Ponadto, mówi się o ciągłej tendencji wzrostowej tego procesu. A więc, pojawiła się konieczność stworzenia grupy zawodowej przygotowanej do fachowej obsługi osób z tzw. grup ryzyka.

Polska podpisała w 1989 roku deklarację znaną jako deklaracja Saint Vincent

Mimo opisanych powyżej zjawisk, do tej pory nie podjęto jednoznacznych działań w kierunku propagowania podologii oraz rejestracji zawodu. Obecna sytuacja na polskim rynku edukacyjnym, handlowym i usługowym jednoznacznie wskazuje, że znaleźliśmy się na tym etapie, kiedy należy podjąć działania na rzecz uprawomocnienia zawodu podologa w Polsce. Nadszedł właściwy moment, aby otwarcie zacząć mówić, o tym, że chcemy robić podologię i będziemy dążyć do rejestracji tego zawodu, także w naszym kraju.

Pierwszą organizacją, która wytyczyła takie kierunki działania i na ich podstawie sformułowała swoje cele jest Akademia Podologii MSP oraz Polskie Stowarzyszenie Podologiczne. Najważniejsze z nich to:

• szerzenie świadomości podologicznej w Polsce, w celu zapobiegania patologiom kończyn dolnych wśród społeczeństwa

• kształtowanie i propagowanie modelu opieki podologicznej, rozumianej jako dziedziny medycyny, zajmującej się pielęgnacją kończyn dolnych, badaniem, zapobieganiem i usuwaniem stanów patologicznych kończyn dolnych, a zwłaszcza stóp

• działania na rzecz prawnego uregulowania zawodu podologa w Polsce, jako zawodu medycznego

Stowarzyszenie dąży do zainteresowania współpracą środowisk związanych zawodowo z pielęgnacją, ochroną i promocją zdrowia. Liczy na wsparcie autorytetem i poparcie ze strony środowisk medycznych. Współpraca taka jest warunkiem spełnienia oczekiwań polskiego społeczeństwa, które ma prawo do najwyższej jakości, profesjonalnej i bezpiecznej obsługi.